Luis de Molina ishte një teolog anëtar i Shoqërisë së Jezusit. Ai është një nga të paktët anëtarë të Shkollës së Salamankës që nuk i përkiste dominikanëve. Ai kundërshtoi të gjitha format e determinizmit dhe mbajti një qëndrim në favor të pronës private dhe tregtisë së lirë.
Luis de Molina lindi në 1535, në Kuenca. Ai filloi studimet për drejtësi në Salamanca, megjithëse nuk i mbaroi. Prej andej ai shkoi në Universitetin e Alcalá de Henares, ku studioi kanone dhe logjikë, në 1552. Pothuajse në të njëjtën kohë ai hyri në Shoqërinë e Jezusit. Vetëm një vit më vonë, eprorët e tij jezuitë e dërguan në Lisbonë, një udhëtim që ai e bëri në këmbë në një pelegrinazh dhe duke jetuar me lëmoshë. Më vonë ai shkoi në Coimbra, në universitetin e së cilës studioi Arte. Në fund të tyre ai studioi teologji në Évora dhe Coimbra gjithashtu portugeze. U shugurua prift në vitin 1561 dhe në vitin 1563 filloi të punojë si profesor i Arteve në Coimbra, deri në vitin 1567.
Në vitin 1568, njeriu i Kuenkës mori katedrën e Vespers për të dhënë mësim teologji në Universitetin e Évora. Tre vjet më vonë, në 1571, ai arriti të marrë gradën Doktor i Teologjisë. Kjo do ta çonte atë të fitonte katedrën premium të Teologjisë në Universitetin e Évora. Në vitin 1584 ai do të linte botën akademike për t’u transferuar në Lisbonë, ku u fokusua në kompozimin e veprave të tij.
Në vitin 1591 ai u kthye në Spanjë për të jetuar në Kuenca deri në vitin 1600. Në këtë vit ai u emërua profesor i teologjisë morale në Kolegjin Imperial të Madridit. Megjithatë, ai kurrë nuk mundi ta ushtronte këtë pozicion, pasi vdiq në të njëjtin vit.
Mendimi i tij mbulonte një gamë të gjerë njohurish. Baza e saj teologjike ndikoi shumë në konceptimin e tij për botën. Ai mbrojti fuqimisht lirinë e njeriut, vullnetin e lirë, gjë që e bëri të pozicionohej në favor të lirisë në të gjitha dimensionet.
Mendimi i Luis de Molinës
Luis de Molina është një nga të paktët anëtarë të konsideruar të Shkollës së Salamankës që vijnë nga jezuitët. Ai njihet si një studiues i rëndësishëm, i cili dinte të punonte në fusha të ndryshme si teologjia, ligji dhe filozofia.
Ai iu përkushtua edhe ekonomisë, ndonëse nga një këndvështrim politiko-filozofik. Nga ky këndvështrim ai shkroi ‘De Justicia et Jure’, në të cilën ai reflektoi mbi ligjin, politikën dhe ekonominë. Ndër të tjera, ai trajtoi tema të tilla si taksat, çmimet dhe monopolet, në të cilat shfaqi një perspektivë klasike liberale. Të gjithë ata janë shumë të pranishëm në shumicën e anëtarëve të Shkollës së Salamankës.
Ai ishte një mbrojtës i palodhur i vullnetit të lirë dhe luftoi çdo lloj determinizmi. Ai e mbajti këtë pozicion në të ashtuquajturën ‘Polemic de auxiliis’. Në lidhje me këtë, ai konceptoi nocionin e shkencës së mesme. Me këtë koncept ai u përpoq të pajtonte gjithëfuqinë e Zotit me lirinë e qenies njerëzore. Emri i saj rrjedh se është midis asaj që njihej si shkenca e inteligjencës së thjeshtë dhe shkencës së vizionit.
Tregtia e lirë si shprehje e vullnetit të lirë
Jezuiti aplikoi konceptin e lirisë njerëzore dhe vullnetit të lirë në vizionin e tij të politikës dhe ekonomisë. Ai theksoi se nocioni i shoqërisë civile buron prej saj, pasi pa lirinë e mendimit dhe veprimit, ekzistenca e saj është e pakuptimtë. Prandaj, gjithmonë përmes hirit të Zotit, qeniet njerëzore kanë aftësinë të funksionojnë si qytetarë. Një rol i lidhur pazgjidhshmërisht me nevojën për të marrë vendime për çështje që prekin mirëqenien materiale dhe shpirtërore të të gjithë shoqërisë.
Pikërisht nga kjo pikë, Molina ripohon veten si një mbështetës i tregtisë së lirë. Ai e kupton se ky model është pikërisht ai që përputhet më shumë me lirinë që Zoti i ka dhënë njeriut. Për këtë arsye, ajo kundërshton çdo përpjekje të pushtetit politik për të rregulluar çmimet dhe tregjet. Si përkrahës i lirisë, ai gjithashtu mbrojti legjitimitetin e pronës private dhe e quajti tregtinë e skllevërve një praktikë imorale.
Mbrojtja e tij e lirisë individuale e bëri atë gjithashtu të pohonte se sundimtari është, në të vërtetë, një administrator. Dhe se, në realitet, pushteti i takon grupit të qytetarëve individualë. Në këtë mënyrë, ai u shënua si përpara kohës së tij, duke qenë një pararendës i mendimtarëve liberalë të shekujve XVIII dhe XIX.