Ο Λουίς ντε Μολίνα ήταν θεολόγος μέλος της Εταιρείας του Ιησού. Είναι ένα από τα λίγα μέλη της Σχολής της Σαλαμάνκα που δεν ανήκε στους Δομινικανούς. Αντιτάχθηκε σε κάθε μορφή ντετερμινισμού και διατήρησε θέση υπέρ της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και του ελεύθερου εμπορίου.
Ο Λουίς ντε Μολίνα γεννήθηκε το 1535 στην Κουένκα. Ξεκίνησε τις νομικές σπουδές στη Σαλαμάνκα, αν και δεν τις τελείωσε. Από εκεί πήγε στο Πανεπιστήμιο του Alcalá de Henares, όπου σπούδασε κανόνες και λογική, το 1552. Σχεδόν ταυτόχρονα μπήκε στην Εταιρεία του Ιησού. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, οι Ιησουίτες ανώτεροί του τον έστειλαν στη Λισαβόνα, ένα ταξίδι που έκανε με τα πόδια σε ένα προσκύνημα και ζώντας με ελεημοσύνη. Αργότερα πήγε στην Κοΐμπρα, στο πανεπιστήμιο της οποίας σπούδασε Τέχνες. Στο τέλος αυτών σπούδασε θεολογία στα επίσης πορτογαλικά Évora και Coimbra. Χειροτονήθηκε ιερέας το 1561 και το 1563 άρχισε να εργάζεται ως καθηγητής Τεχνών στην Κοΐμπρα, μέχρι το 1567.
Το 1568, η Κουένκα πήρε την έδρα του Εσπερινού για να διδάξει Θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Έβορα. Τρία χρόνια αργότερα, το 1571, κατάφερε να πάρει το πτυχίο του διδάκτορα της Θεολογίας. Αυτό θα τον οδηγούσε να κερδίσει την κορυφαία έδρα Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Évora. Το 1584 θα εγκαταλείψει τον ακαδημαϊκό κόσμο για να μετακομίσει στη Λισαβόνα, όπου επικεντρώθηκε στη σύνθεση των έργων του.
Ήδη το 1591 επέστρεψε στην Ισπανία για να ζήσει στην Κουένκα μέχρι το 1600. Αυτό το έτος διορίστηκε καθηγητής ηθικής θεολογίας στο Αυτοκρατορικό Κολλέγιο της Μαδρίτης. Ωστόσο, δεν μπόρεσε ποτέ να ασκήσει αυτή τη θέση, αφού πέθανε την ίδια χρονιά.
Η σκέψη του κάλυπτε ένα ευρύ φάσμα γνώσεων. Η θεολογική του βάση επηρέασε πολύ την αντίληψή του για τον κόσμο. Υπερασπίστηκε σθεναρά την ανθρώπινη ελευθερία, την ελεύθερη βούληση, που τον οδήγησε να τοποθετηθεί υπέρ της ελευθερίας σε όλες τις διαστάσεις.
Η σκέψη του Λουίς ντε Μολίνα
Ο Λουίς ντε Μολίνα είναι ένα από τα λίγα θεωρούμενα μέλη της Σχολής της Σαλαμάνκα που προέρχονται από τους Ιησουίτες. Αναγνωρίζεται ως ένας σημαντικός λόγιος, που ήξερε να εργάζεται σε τομείς τόσο διαφορετικούς όπως η θεολογία, το δίκαιο και η φιλοσοφία.
Αφιερώθηκε και στα οικονομικά, αν και από πολιτική-φιλοσοφική σκοπιά. Από αυτή την οπτική γωνία έγραψε το «De Justicia et Jure», στο οποίο στοχάστηκε για το δίκαιο, την πολιτική και την οικονομία. Μεταξύ άλλων, ασχολήθηκε με θέματα όπως οι φόροι, οι τιμές και τα μονοπώλια, στα οποία έδειξε μια κλασική φιλελεύθερη οπτική. Όλοι τους πολύ παρόντες στα περισσότερα μέλη της Σχολής της Σαλαμάνκα.
Υπήρξε ακούραστος υπερασπιστής της ελεύθερης βούλησης και πολέμησε κάθε είδους ντετερμινισμό. Διατήρησε αυτή τη θέση στο λεγόμενο «Polemic de auxiliis». Σε σχέση με αυτό, συνέλαβε την έννοια της μέσης επιστήμης. Με αυτή την αντίληψη προσπάθησε να συμβιβάσει την παντοδυναμία του Θεού με την ελευθερία του ανθρώπου. Το όνομά του προέρχεται από το ότι βρίσκεται ανάμεσα σε αυτό που ήταν γνωστό ως επιστήμη της απλής νοημοσύνης και της επιστήμης της όρασης.
Το ελεύθερο εμπόριο ως έκφραση ελεύθερης βούλησης
Ο Ιησουίτης εφάρμοσε την έννοια της ανθρώπινης ελευθερίας και της ελεύθερης βούλησης στο όραμά του για την πολιτική και την οικονομία. Επεσήμανε ότι από αυτήν πηγάζει η έννοια της κοινωνίας των πολιτών, αφού χωρίς ελευθερία σκέψης και δράσης η ύπαρξή της δεν έχει νόημα. Επομένως, πάντα με τη χάρη του Θεού, οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν ως πολίτες. Ένας ρόλος άρρηκτα συνδεδεμένος με την ανάγκη λήψης αποφάσεων για θέματα που επηρεάζουν την υλική και πνευματική ευημερία ολόκληρης της κοινωνίας.
Από αυτό το σημείο ο Μολίνα επαναβεβαιώνεται ως υποστηρικτής του ελεύθερου εμπορίου. Καταλαβαίνει ότι αυτό το μοντέλο είναι, ακριβώς, το πιο σύμφωνο με την ελευθερία που χάρισε ο Θεός στον άνθρωπο. Για το λόγο αυτό αντιτίθεται σε κάθε προσπάθεια της πολιτικής εξουσίας να ρυθμίσει τις τιμές και τις αγορές. Ως υποστηρικτής της ελευθερίας, υπερασπίστηκε επίσης τη νομιμότητα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και αποκάλεσε το δουλεμπόριο ανήθικη πρακτική.
Η υπεράσπιση της ατομικής ελευθερίας τον οδήγησε επίσης να ισχυριστεί ότι ο κυβερνήτης είναι, στην πραγματικότητα, ένας διαχειριστής. Και ότι, στην πραγματικότητα, η εξουσία ανήκει στο σύνολο των μεμονωμένων πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο, χαρακτηρίστηκε ως μπροστά από την εποχή του, ως πρόδρομος των φιλελεύθερων στοχαστών του δέκατου όγδοου και του δέκατου ένατου αιώνα.